“Obsesja piękna. Jak kultura popularna krzywdzi dziewczynki i kobiety” to książka napisana przez dr Renee Engeln, który liczy sobie 416 stron. Jej autorka jest wielokrotnie nagradzaną amerykańską psycholożką, która szerzy rzetelną wiedzę o wizerunku ciała, roli mediów i uprzedmiotowieniu kobiet. Do tej pory jako profesorka na Northwestern University wykłada psychopatologię, psychologię kobiet i płci, psychologię społeczną oraz psychologię ludzkiego piękna.
“Obsesja piękna” to pozycja, która analizuje, jak społeczne oczekiwania dotyczące wyglądu wpływają na funkcjonowanie, samoocenę, pewność siebie oraz zdrowie psychiczne ludzi, a zwłaszcza dziewczynek i kobiet. Dr Engeln w swojej książce kompleksowo pokazuje, jakie skutki niesie za sobą wmawianie osobom płci żeńskiej, że ich największą wartością jest piękny wygląd, niejako traktując ich prezencję jako wyznacznik dbania o siebie w ogóle. Tym samym skłania do refleksji nad tym, jak kulturowe oczekiwania kształtują życie dziewczynek i kobiet oraz jakie konsekwencje mają one dla ich psychiki i zdrowia.
Engeln omawia szeroką gamę aspektów obsesji piękna, z której wyzwolenie się wymaga świadomego, wytrwałego wysiłku. Na początku definiuje tytułowy termin oraz wylicza jego możliwe przejawy. Pokazuje, dlaczego i w jaki sposób fiksacja na wyglądzie wzmacnia poczucie lęku, prowadzi do niezdrowych zachowań i nawyków oraz ogranicza ludzi w różnych aspektach życia, takich jak kariera czy relacje międzyludzkie.
„Czas przestać koncentrować się na tym, czy jesteśmy na widoku, i wyjrzeć na świat. Jest tam wiele do zobaczenia – i wiele do zrobienia.”
Autorka odnosi się również do własnych doświadczeń oraz wielokrotnie oddaje głos osobom, które zostały dotknięte obsesją piękna oraz tym, którym udało się z niej uwolnić. Stanowią one punkt wyjścia dla rozważań nad tym, czym współcześnie jest piękno i jaką wartość mu przypisujemy.
Należy wspomnieć, że nie jest to wyłącznie subiektywna teoretyzacja – w książce znajdziemy liczne dowody naukowe, które wspierają postawione tezy. Opisywane wnioski poparte są różnymi badaniami z zakresu psychologii, socjologii czy innych nauk społecznych i medycznych.
Autorka analizuje również udział przemysłu kosmetycznego i odzieżowego w propagowaniu określonych norm dotyczących wizerunku, które to wywierają na nas coraz dotkliwszy wpływ za sprawą mass mediów. Książka pod tym względem pozostanie na długo aktualna, ponieważ pokazuje jak dużą rolę pełni internet w budowaniu nierealistycznych standardów piękna i kreowaniu przekazu o jego bezwzględnej wartości i nieomylności.
Autorka uważa, że “nie da się mówić o obsesji piękna, nie wspominając o roli płci”, dlatego dogłębnie analizuje różnice płciowe związane z kulturowymi standardami wyglądu. Zdaje sobie sprawę jednak, że obsesyjne zamartwianie się swoim wizerunkiem może dotyczyć również mężczyzn, ale twierdzi, że to właśnie dla kobiet problem ten jest bardziej wyraźny i głęboki. Z tego powodu, w swojej książce koncentruje się głównie na tym, jak kanony piękna wpływają na kobiety. Mimo to, w jej publikacji można znaleźć wiele uniwersalnych treści, które mogą dotyczyć każdej osoby, niezależnie od płci.
Kolejną zaletą książki jest także ostatni rozdział, w którym Engeln oferuje osobom czytającym praktyczne porady na temat tego, jak można uwolnić się od ograniczeń obsesji piękna, przestać martwić się wyglądem oraz zbudować zdrową relację ze swoim ciałem.
„Jeżeli zmagasz się z obsesją piękna, nie wiń się za to. Osoby żyjące w chorej kulturze, siłą rzeczy chorują.”
“Obsesja piękna“ prezentuje holistyczne podejście do tematu i stanowi prawdziwe kompendium wiedzy. Ilość argumentów i przykładów nie jest naszym zdaniem przytłaczająca, a zróżnicowana forma wręcz podtrzymuje uwagę i zainteresowanie czytelnika_czki. Autorka zadaje dużo pytań, a przez odwoływanie się do codziennych sytuacji i doświadczeń wzbudza dodatkowo poczucie osobistego zaangażowania. Według nas, jest to współczesna, ważna, uniwersalna i godna polecenia lektura.
Recenzje przygotowały: Magdalena Dalmata, Emilka Dębska.
Książkę można kupić tutaj: „Obsesja piękna” Renee Engeln.